"Θα μείνω πάντα ιδανικός/κι ανάξιος εραστής/των μακρυσμένων ταξιδιών/και των γαλάζιων πόντων.".....................Νίκος Καββαδίας

* * * * * * * * * * * * * * * ** * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * Σεπτέμβριος 2018 * * * * * * * *

Τετάρτη 14 Απριλίου 2010

Δημοκρατία και Διαδίκτυο


Απόψεις- Άρθρα


Γράφει: Ευστράτιος Παπάνης

Κατά τον Habermas, όλοι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα της έκφρασης και του διαλόγου, ανεξάρτητα από ιδεολογικές διαφορές και ανισότητες στη νομή της εξουσίας. Το διαδίκτυο είναι ένα ιδανικό πεδίο ανάπτυξης του διαλόγου. Δημιουργήθηκε ως ένα ανοιχτό, προσιτό σύστημα και οποιαδήποτε προσπάθεια φίμωσής του - ακόμα κι αν κάποιοι διατείνονται ότι αυτό προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα - αποτελεί απαράδεκτη καπηλεία των βασικών αρχών του.
Εξάλλου, αποδεικνύεται περίτρανα ότι οι πολίτες του κυβερνοχώρου έχουν την ικανότητα αυτορρύθμισης και γι’ αυτό η ηλεκτρονική δημοκρατία βασίζεται περισσότερο στις αρχές της εκκλησίας του Δήμου, παρά στα κοινοβουλευτικά μορφώματα, που ταλανίζουν το σύγχρονο κόσμο. Το διαδίκτυο είναι δίαυλος απρόσκοπτης επικοινωνίας, βήμα θεμελίωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προπομπός κοινωνικών καταστάσεων, που σύντομα θα επηρεάσουν την πολιτική ζωή.
Η παρουσία μη κυβερνητικών οργανώσεων, περιβαλλοντικών κινημάτων, οικονομικών δομών και κοινωνικών δράσεων στο διαδίκτυο αποτελεί τη βάση μιας βιώσιμης λειτουργίας ελέγχου των πολιτικών τεκταινομένων, την οποία οι κυβερνήσεις οφείλουν να λάβουν σοβαρά υπόψη. Δεν είναι τυχαίο που κολοσσοί του κλειστού λογισμικού «ανοίγουν» τον κώδικά τους, ώστε να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα, πάνω στην οποία οι τεχνολογικές εξελίξεις θα λάβουν πολιτική υπόσταση, βασιζόμενες στις αρχές της ανεμπόδιστης διασύνδεσης και των συμβολικών δικτύων.
Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να απενεργοποιεί υπερσυνδέσεις, εξυπηρετώντας οικονομικές σκοπιμότητες ή παιχνίδια εξουσίας και οι μηχανές αναζήτησης οφείλουν να αναπροσαρμόσουν τους αλγορίθμους τους, ώστε να παρουσιάζουν όλα τα αποτελέσματα και όχι τα δημοφιλέστερα. Το ανοιχτό διαδικτυακό εμπόριο, χωρίς τις απαράδεκτες φορολογικές στενωπούς, τις πατέντες, τις αμφίβολες νομοθεσίες για την πνευματική ιδιοκτησία και τα εμπόδια στην επιχειρηματικότητα, μπορεί να δώσει μια δεύτερη ευκαιρία στις μικρές επιχειρήσεις να ανταγωνιστούν τις πολυεθνικές και στα ασθενέστερα κράτη να προβληθούν ισάξια στη διεθνή οικονομική αρένα.
Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν το σεβασμό της ιδιωτικότητας, την κρυπτογράφηση των δεδομένων και την αντίσταση των πολιτών σε κάθε συνεργασία εταιρειών του διαδικτύου με κρατικούς μηχανισμούς ελέγχου και καταστρατήγησης των θεμελιωδών δικαιωμάτων, αλλά και την καλλιέργεια μιας κουλτούρας ενεργούς συμμετοχής και μη αποποίησης των ευθυνών.
Φυσικά, η παγκοσμιοποίηση, που επιβάλλει το διαδίκτυο, απειλεί τα εθνικά κράτη, τα οποία σταδιακά χάνουν τους πυλώνες της εξουσίας τους και αναζητούν ερείσματα για να αιτιολογήσουν το ρόλο τους.
Οι νέοι που γεννήθηκαν μετά το 1993 ήδη ασπάζονται παγκόσμιες κοινές αξίες, αντλούν πρόσωπα μέσα από το ίντερνετ και ενσωματώνουν δύο εαυτούς: το διαδικτυακό και τον πραγματικό. Οι ελλείψεις και τα κενά της αληθινής ζωής αναπληρώνονται ουσιαστικά, συμβολικά ή φαντασιακά μέσα στο διαδίκτυο και η ύπαρξη ενός χαρακτηριστικού δεν αποκλείει την εμφάνιση του αντίθετου στον κυβερνοχώρο.
Αλλά ποια είναι τα χαρακτηριστικά της ελληνικής νεολαίας και πώς αυτά μετασχηματίζονται στο διαδίκτυο; Η διάδοση του διαδικτύου, όσο ραγδαία κι αν είναι, αναδεικνύει το χρέος των κρατών να το κάνουν προσιτό σε όλους τους πολίτες, μειώνοντας το κόστος πρόσβασης, απλοποιώντας διαδικασίες ενεργοποίησης, πριμοδοτώντας την αύξηση της ταχύτητας μετάδοσης δεδομένων, προσφέροντας συσκευές (υπολογιστές) και μαζικοποιώντας τη χρήση του. Τα εκπαιδευτικά συστήματα πρέπει να σταματήσουν να το θεωρούν συμπλήρωμα και οφείλουν να αναδιαρθρωθούν, ώστε να το ενσωματώσουν ως βασικό στοιχείο των αναλυτικών προγραμμάτων.
Παράλληλα, κάθε πληροφορία να παρέχεται άμεσα και δωρεάν στον πολίτη με τρόπο κατανοητό, για να συμβάλλει στον κοινωνικό διάλογο και τη συμμετοχική λήψη απόφασης. Κυβερνήσεις και εταιρείες επιχειρούν να ασκήσουν πιέσεις που περιορίζουν το δικαίωμα αυτό, προφασιζόμενες την ασφάλεια ή την πάταξη της τρομοκρατίας.
Ευτυχώς, οι εξελίξεις προδικάζουν την αποτυχία των μέτρων αυτών: Ήδη βαδίζουμε προς την ενοποίηση της κινητής τηλεφωνίας, του διαδικτύου και της τηλεόρασης και η επιρροή του κυβερνοχώρου αυξάνεται, πέρα από τις δυνατότητες των ισχυρών να τον ελέγξουν.
Κάθε πληροφορία, γνώση, δημοσίευση, που αναρτάται στο διαδίκτυο, πρέπει να είναι προσβάσιμη με το μικρότερο δυνατό κόστος στον κάθε ενδιαφερόμενο.


Πέμπτη 8 Απριλίου 2010

Γιατί χάθηκαν οι «στρατευμένοι» συγγραφείς;


Υπάρχουν στρατευμένοι, πολιτικοποιημένοι συγγραφείς σήμερα; Μάλλον είναι σπάνιοι αν κρίνουμε από το ότι ελάχιστες φωνές πλέον υψώνονται για να καταγγείλουν τα κακώς κείμενα, να υπερασπιστούν μια ιδέα που πάει κόντρα στα στερεότυπα, στο κατεστημένο.
Συχνότερα συναντάμε διανοούμενους στο πλευρό πολιτικών αρχηγών, υπερασπιστές πολιτικών γραμμών και στρατηγικών που δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις ανάγκες και τα όνειρα του απλού πολίτη, του μη προνομιούχου.
Παλαιά, συγγραφείς όπως ο Σαρτρ, ο Καμί και πολλοί άλλοι βρέθηκαν στο πλευρό αυτών των ανθρώπων, σήμερα όμως σπανίζουν, σε σημείο που μπορούν να μετρηθούν εύκολα. Ο Νοτιο-Αφρικανός Αντρέ Μπρινκ, που πολέμησε το απαρτχάιντ∙ ο Αντόνιο Ταμπούκι, που σύρεται στα δικαστήρια από τον πρόεδρο της ιταλικής Βουλής, ο Ρενάτο Σκίφανι, γιατί έγραψε πως είχε υπάρξει σύμβουλος σε μια μαφιόζικη εταιρεία∙ ο Ορχάν Παμούκ, που τόλμησε να μιλήσει για τη γενοκτονία των Αρμενίων∙ ο Αμος Οζ, που αγωνίζεται ενάντια σε κάθε είδους πολιτικές ακρότητες∙ η Βιετναμέζα Duong Thu Huong και ο Αμερικανός Ράσελ Μπανκς.
Πάνω σε αυτό το θέμα δύο Γάλλοι συγγραφείς της νέας γενιάς εκφράζουν τις απόψεις τους:

**Πατρίκ Μπεσόν: «Ένας καλλιτέχνης είναι και έμπορος. Το να στρατευθείς με μια παράταξη, είναι σαν να φορτώνεσαι κάποιον. Η στράτευση είναι αντιεμπορική. Το πρόβλημα τώρα είναι πως η εμπορική πλευρά της δουλειάς του συγγραφέα -ο οποίος δεν θα έπρεπε να επεμβαίνει παρά μόνον όταν θα είχε τελειώσει το βιβλίο του- εμφανίζεται ευθύς εξ αρχής. Σαν, ας πούμε, ο Φλομπέρ, αντί ολοκληρώνοντας τη «Μαντάμ Μποβαρί» να ανησυχούσε για το αν θα πουλήσει ή όχι, να αναρωτιόταν εξ αρχής πώς να το γράψει προκειμένου να πουλήσει.
Όσο για μένα, στρατεύτηκα τρεις φορές μέχρι τώρα: με τους κομμουνιστές, με τη συμμετοχή μου στην αριστερίστικη εφημερίδα L' Idiot International, και με τους Σέρβους. Την πρώτη φορά, θεώρησα άδικη τη δυσφημιστική εκστρατεία κατά του Κ.Κ. Γαλλίας το οποίο έχει κάνει αρκετά πράγματα στη Γαλλία. Μετά έγραψα στην εφημερίδα L'Idiot στο πλαίσιο μιας επιχείρησης υποτίμησης του Μιτεράν. Στη δεκαετία του 1980, ο Τύπος παρουσίαζε τον Μιτεράν σαν Θεό.
Όσο για τους Σέρβους, με δεδομένα αυτά που έλεγαν για αυτούς εκείνη την εποχή, αναρωτιόμουν μέχρι πού μπορούσε να φτάσει αυτή η σύμπνοια μίσους, μήπως σε μια γενοκτονία; Επειδή γνωρίζω καλά τους Σέρβους, τους υπερασπίστηκα. Αν είχα κρύψει τις πεποιθήσεις μου από φόβο να χάσω το μισό κοινό μου, θα θύμωνα με τον εαυτό μου, και είμαι ο μόνος άνθρωπος με τον οποίο δεν μπορώ να θυμώσω. Δεν ξέρω αν η στράτευσή μου χρησίμευσε σε κάτι. Δεν μπορούμε ποτέ να ξέρουμε αν ένα βιβλίο χρησιμεύει σε κάτι. Αυτό που ξέρω είναι ότι στη γιορτή του ΚΚΓ, τον περασμένο Σεπτέμβρη, είχε πολύ κόσμο, πως η λατρεία στο πρόσωπο του Μιτεράν τελείωσε και πως η Σερβία σύντομα θα είναι μέλος της Ε.Ε. Αυτές οι θέσεις που πήρα με έπληξαν επικοινωνιακά; Δύσκολο να το πω. Αν όμως δεν είχα εκτεθεί παίρνοντας αυτές τις θέσεις, δεν θα ήμουν ο εαυτός μου, θα είχα γράψει άλλα βιβλία, και ίσως να μην είχαν πάει καλά. Όμως για έναν συγγραφέα όποιο κι αν είναι το πολιτικό σύστημα της χώρας όπου ζει, δεν είναι καλό γι' αυτόν να μην έχει ποτέ λογοκριθεί».

**Γιανίκ Ενέλ: «Το να λέμε ό,τι σκεφτόμαστε δεν είναι υποχρεωτικό. Δεν παρεμβαίνω σε δημόσιες συζητήσεις, γιατί κατά την άποψή μου το να μην παρεμβαίνεις είναι μια πολιτική στάση. Όσα με απασχολούν, όμως, είναι όλο και περισσότερο πολιτικά ζητήματα. Στο επόμενο μυθιστόρημά μου, θέτω το ερώτημα τι απέγιναν στη Γαλλία οι ιδέες της σύρραξης, της επανάστασης. Όμως δεν μπορώ να παρεμβαίνω σε συζητήσεις που προκαλούνται από την επικαιρότητα. Το να είσαι όλο και πιο πολιτικοποιημένος, για μένα σημαίνει να είσαι όλο και πιο πολύ αντικοινωνικός: το επικοινωνιακό είναι πάνω από όλα ένα παιχνίδι ρόλων και ειλικρινά δεν έχω καμία διάθεση να παίξω σ' αυτό.
Άραγε μπορεί σήμερα να υποστηριχθεί ένας πολιτικός λόγος; Δεν νομίζω. Υπάρχει μια επικοινωνιακή παρέμβαση σε όλες τις σκέψεις που τις ακυρώνει. Παλαιότερα, η εξουσία επιβαλλόταν στους ανθρώπους φιμώνοντάς τους, σήμερα βάζοντάς τους να μιλούν για οτιδήποτε».

Της Βίκης Τσιώρου
* Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 10 Μαρτίου 2010 tsiorou@enet.gr

Τρίτη 6 Απριλίου 2010

Έλλη Παππά: Συγγραφέας, δημοσιογράφος και αγωνίστρια της κομμουνιστικής Αριστεράς



Έλλη Παππά
(1920 – 2009)


Συγγραφέας, δημοσιογράφος και αγωνίστρια της κομμουνιστικής Αριστεράς. Με την κριτική σκέψη που τη χαρακτήριζε, διαφοροποιήθηκε από πολλές προσωπικότητες της γενιάς της. Στόχος της, όπως η ίδια έλεγε, «η κάθαρση της μαρξιστικής σκέψης από τις σταλινικές στρεβλώσεις».
Ήταν σύντροφος του Νίκου Μπελογιάννη και αδελφή της Διδούς Σωτηρίου.
Η Έλλη Παππά γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1920, «πέμπτο παιδί, αθέλητο και παραπεταμένο», όπως γράφει αυτοβιογραφούμενη, του Ευάγγελου Παππά και της Μαριάνθης Παπαδοπούλου. «Η μάνα μου αρνήθηκε να με θρέψει. Δεν ήμουν παιδί, ήμουν άλλο πράμα και με πέταξε. Επέζησα χάρη στη μεγαλύτερη αδελφή της μητέρας μου. Η καταστροφή έφερε την οικογένεια στον Πειραιά. Την υγεία μου την ανέλαβε η θάλασσα του Πειραιά και την αγωγή μου τα αλητάκια του Πειραιά. Όλα έδειχναν ότι η προλεταριακή μου συνείδηση ήταν εξασφαλισμένη. Τότε μπήκαν στη ζωή μου τα μεγαλύτερα παιδιά της οικογένειας, ο Γιώργος, που έγινε ασυρματιστής, και ο «άγγελος της ζωής μου», η Διδώ (Σωτηρίου), που ζούσε με την πλούσια αντιδραστική θεία, αδελφή του πατέρα μας. Από τη σκληρή δουλειά του ο Γιώργος, από μια έμφυτη συνείδηση η Διδώ, από κοντά κι η μάνα μας, είχαν γίνει και οι τρεις κομμουνιστές».
Από τα γυμνασιακά της χρόνια, στη διάρκεια της Μεταξικής Δικτατορίας, οργανώθηκε σε αντιδικτατορική ομάδα και στην Κατοχή, προσχώρησε στο ΕΑΜ και το ΚΚΕ. Σπούδασε φιλοσοφία και νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, χωρίς να ολοκληρώσει τις σπουδές της, ενώ παράλληλα εργαζόταν ως δημοσιογράφος. Εργάστηκε στην παράνομη έκδοση του «Ριζοσπάστη» μέχρι το 1949, οπότε άρχισε η συνεργασία της με τον Νίκο Πλουμπίδη στον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ και από τον Ιούνιο του 1950 με τον Νίκο Μπελογιάννη που έγινε ο άνδρας της ζωής της.
Συνελήφθη για την κομμουνιστική της δράση τον Δεκέμβριο του 1950 και καταδικάστηκε σε θάνατο μαζί με τον σύντροφό της Νίκο Μπελογιάννη τον Φεβρουάριο του 1952. Δεν εκτελέστηκε, όπως ο Μπελογιάννης, γιατί ο γιος τους Νίκος, που είχε στο μεταξύ γεννηθεί στη φυλακή, ήταν μόλις επτά μηνών. Αποφυλακίστηκε από τις φυλακές Αβέρωφ την πρωτοχρονιά του 1964 και αμέσως εντάχθηκε στην ΕΔΑ. Δούλεψε στη σύνταξη της εφημερίδας «Δημοκρατική Αλλαγή», αλλά το 1968 η Απριλιανή χούντα την εξόρισε στη Γυάρο. Αποφυλακίστηκε τον Ιούλιο του 1968, λόγω σοβαρής ασθένειας. Η Σοβιετική Ένωση προσφέρθηκε να τη φιλοξενήσει με τον γιο της, αλλά η ίδια αρνήθηκε, επειδή είχε διαφωνήσει με τη στρατιωτική εισβολή των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία.
Μέχρι την πτώση της δικτατορίας εργάστηκε σε εγκυκλοπαίδειες και περιοδικά και αργότερα στην εφημερίδα «Μακεδονία» με ψευδώνυμο. Στη μεταπολίτευση, η Έλλη Παππά προσπάθησε μάταια να επανασυνδεθεί με το ΚΚΕ: «Η επανένωση της Αριστεράς ξεκίνησε με καλούς οιωνούς και είχε οικτρό τέλος. Απεχώρησα από το ΚΚΕ, πράγμα που και η ηγεσία του επιθυμούσε». Επαγγελματικά δούλεψε στις εφημερίδες «Έθνος», «Μακεδονία» και το περιοδικό «Γυναίκα» έως το 1990, οπότε και αφιερώθηκε αποκλειστικά στο συγγραφικό της έργο.
Δημοσίευσε μελέτες για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, όπως «Ο Πλάτωνας στην εποχή μας» («Εκδόσεις 21ου Αιώνα»), η «Σπουδή στο θέμα της Ελευθερίας - Η έννοια της ελευθερίας στον προσωκρατικό υλισμό» («Άγρα»), και «Αρχαίοι Έλληνες Συγγραφείς στο “Κεφάλαιο” του Μαρξ» («Άγρα»), μελέτες για τον μαρξισμό και τον λενινισμό, όπως ο «Μύθος και ιδεολογία στη ρωσική επανάσταση - οδοιπορικό από το ρωσικό αγροτικό λαϊκισμό στο λαϊκισμό του Στάλιν» («Εστία») και «Ο Λένιν χωρίς λογοκρισία και εκτός μαυσωλείου».
Τα τελευταία πολιτικά βιβλία της ήταν «Αποχαιρετισμός στον αιώνα μου» («Κέδρος»), «Μακιαβέλι ή Μαρξ» («Άγρα») και «Η Κομμούνα του 1871» («Άγρα»). Το αρχείο της φυλάσσεται στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α).
Η Έλλη Παππά πέθανε στις 27 Οκτωβρίου 2009, σε ηλικία 89 ετών.


*από το: http://www.sansimera.gr/biographies/402

Εκατό χρόνια ζωής για τη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Πάτρας

Έναν αιώνα ζωής συμπληρώνει φέτος η Δημοτική Βιβλιοθήκη Πατρών και ανάμεσα στους θησαυρούς της περιλαμβάνονται σπάνια χειρόγραφα βιβλία, εκδόσεις από τον 16ο αιώνα και μετά, ιστορικά αρχεία, γκραβούρες, πίνακες ζωγραφικής, γλυπτά, χαρακτικά, σκίτσα και σχέδια, χειρόγραφα, καθώς και μοναδικά βιβλία.
Μερικά από αυτά εκτίθενται στην αίθουσα της Δημοτικής Πινακοθήκης μαζί με το πρώτο φύλλο της εφημερίδας της Κυβέρνησης, που εκδόθηκε στο Ναύπλιο στις 16 Φεβρουαρίου του 1833.
Η Δημοτική Βιβλιοθήκη ιδρύθηκε επί δημαρχίας του Δημητρίου Βότση το 1908 και τα εγκαίνια έγιναν στις 28 Ιουνίου του 1910. Κατά την διάρκεια της τελετής των εγκαινίων ο αείμνηστος καθηγητής Σπυρίδων Λάμπρου είχε αναφέρει: «Η Δημοτική Βιβλιοθήκη αύτη είναι η πρώτη ιδρυομένη εν Ελλάδι και αι Πάτραι παρέχουσι παράδειγμα ζηλωτόν και άξιον μιμήσεως εις τους λοιπούς δήμους.»
Όσον αφορά τώρα στο σήμερα, την Δημοτική Βιβλιοθήκη επισκέπτονται κάθε χρόνο περίπου 250.000 αναγνώστες, υπάρχουν 14.000 μέλη στο δανειστικό τμήμα, λειτουργούν τρία παραρτήματα και ένα παιδικό τμήμα, ενώ έχει εξασφαλιστεί πλήρης πρόσβαση στα άτομα με ειδικές ανάγκες.
Στα άμεσα σχέδια του Διοικητικού Συμβουλίου, της Δημοτικής Βιβλιοθήκης είναι η μετάφραση από τα Ενετικά στα Ελληνικά του «κώδικα Μέρτζιου.»
Συγκεκριμένα πρόκειται για μια συλλογή 302 σελίδων από τα Αρχεία της Ενετίας, που αναφέρονται στην Α'Α και Β' Α Ενετοκρατία στην Πάτρα και την ευρύτερη περιοχή, δηλαδή από το 1600 έως το 1800. Την εντολή να ερευνήσει τα Αρχεία της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας είχε δώσει ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος στον Κωνσταντίνο Μέρτζιο, ο οποίος και εργάστηκε επάνω στο ζήτημα αυτό. Στην Βιβλιοθήκη υπάρχουν ακριβή αντίγραφα γραμμένα στα Ενετικά και η μετάφραση του Κώδικα γίνεται από τον προϊστάμενο του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας Αγαμέμνονα Τσελίκα.
Ακόμη στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της η Δημοτική Βιβλιοθήκη συμμετέχει στην έκθεση που γίνεται στην Εθνική Πινακοθήκη για το έτος Ερνέστου Τσίλλερ με έξι πρωτότυπα αρχιτεκτονικά σχέδια για το δημοτικό Θέατρο «Απόλλων».
Παράλληλα, η δημοτική βιβλιοθήκη έχει προχωρήσει και σε πέντε εκδόσεις. Συγκεκριμένα οι τρεις αφορούν τα πρακτικά των δημοτικών συμβουλίων από το 1890 έως το 1950, το λιμάνι της Πάτρας στο γύρισμα του 19ου αιώνα, με βάση τα αρχεία Μανιάκ και το λεύκωμα με το χρονικό της Δημοτικής Βιβλιοθήκης. Τέλος, η επετειακή εκδήλωση για τα 100 χρόνια της βιβλιοθήκης έχει προγραμματιστεί για τις 28 Ιουνίου.

*από τον ΑΝΤ1