ΕΦΥΓΕ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΕΡΗΣ
Του Μανώλη Πιµπλή
Στα 56 του χρόνια έφυγε από τη ζωή ο Γιάννης Βαρβέρης, µια από τις σηµαντικότερες φωνές της σηµερινής ελληνικής ποίησης
Ηταν ένας από τους επιφανέστερους εκπροσώπους της λεγόµενης ποιητικής «γενιάς του 1970». Είχε παιδεία, διεισδυτικό χιούµορ και υψηλή ευφυΐα. Ο Γιάννης Βαρβέρης, που πέθανε από ανακοπή καρδιάς σε ηλικία µόλις 56 ετών, κατέκτησε µια ξεχωριστή θέση στα ελληνικά γράµµατα και µάλιστα µε πολλαπλές ιδιότητες: ως ποιητής, θεατρικός κριτικός και µεταφραστής. Υπέφερε από πολλά προβλήµατα υγείας και µάλιστα απόπολύ νέος, αλλά ο θάνατός του ήρθε απρόσµενα: µέσα στο ταξί που τον πήγαινε σπίτι του στις 11.30 χθες το βράδυ, έπειτα από µια έξοδο µε φίλους.
Πίσω του αφήνει ένα ιδιαίτερα πλούσιο έργο και πρώτα απ’ όλα στην ποίηση: έγραψε έντεκα ποιητικές συλλογές από τις οποίες η ενδέκατη, µε τίτλο «Βαθέος γήρατος», είναι υπό έκδοση (Κέδρος) και θα κυκλοφορήσει µέσα στον Ιούνιο. Τις δύο πρώτες («Εν φαντασία και λόγω», «Το «ράµφος») τις έβγαλε στις Εκδόσεις Κούρος και Τραµ και µετά τις κυκλοφόρησε ξανά στις Εκδόσεις Υψιλον, όπου έβγαλε και τις πέντε επόµενες: «Ο θάνατος το στρώνει», «Πιάνο βυθού», «Ο κύριος Φογκ», «Αναπήρων πολέµου», «Ακυρο θαύµα». Οι επτά αυτές συλλογές βγήκαν αργότερα σε συγκεντρωτικό τόµο στον Κέδρο. Στον Κέδρο, που ήταν ο τελευταίος τουεκδότης, έβγαλε και τις τρεις επόµενες: «Στα ξένα», «Πεταµένα λεφτά» και «Ο άνθρωπος µόνος» (2009).
Ο Γιάννης Βαρβέρης, που σπούδασε Νοµικά, ασχολήθηκε συστηµατικά και µε τη θεατρική κριτική ήδηαπό τη δεκαετία του 1970. Οι κριτικές του σε εφηµερίδες και περιοδικά (κυρίως στην «Καθηµερινή» και τη «Λέξη») κυκλοφορούν σε πέντε τόµους από τις Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Εγραψε και ορισµένα απροσδόκητα βιβλία, όπως τον οδηγό χαρτοπαιξίας µε τίτλο «Κόψε» (Εκδ. Ερατώ) αλλά και τη συλλογή «Ο γορίλας και άλλαποιήµατα» (Υψιλον), όπου περιέχονται µεταφράσεις του των τραγουδιών του σπουδαίου γάλλου τραγουδοποιού Ζορζ Μπρασένς.
Στη σειρά «Σκέψη,Χρόνος και ∆ηµιουργοί» που επιµελείταιο Θανάσης Νιάρχος στις Εκδ. Καστανιώτη δηµοσίευσε τη δοκιµιακή «Σωσίβια λέµβο». Μετέφρασε αρχαίους συγγραφείς (Αριστοφάνη, Μένανδρο) αλλά και Μολιέρο, Μαριβό, Ζακ Πρεβέρ, όπως και έναν ακόµα σπουδαίο γάλλο τραγουδοποιό, τον Λεό Φερέ. Συµµετείχε σε πολλά συλλογικά έργα, ενώ έφτιαξε και µια ανθολογία γαλλικών ποιηµάτων γιατον θάνατο τα οποία µετέφρασε ο ίδιος.
Εχει τιµηθεί µεπολλά βραβεία: το 1996 µε το κρατικό Βραβείο Κριτικής - ∆οκιµίου, το 2001 µε το Βραβείο Καβάφη για τον συγκεντρωτικό τόµο «Ποιήµατα 1975-1996», το 2002 µετο Βραβείο Ποίησης του περιοδικού «∆ιαβάζω» για την ποιητική συλλογή «Στα ξένα» και το 2010 µε το Βραβείο Ποίησης του Ιδρύµατος Πέτρου Χάρη της Ακαδηµίας Αθηνών για το σύνολο του ποιητικού του έργου. Ανακοινώσεις για τον θάνατό του εξέδωσαν η ηγεσία του υπουργείου Πολιτισµού και Τουρισµού, η Εταιρεία Συγγραφέων,ο Οργανισµός Συλλογικής ∆ιαχείρισης Εργων του Λόγου, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος κ.ά.
Η κηδεία του Γιάννη Βαρβέρη θα γίνει τη Δευτέρα στις 12.00 στον Αγιο Διονύσιο. Η ταφή θα γίνει στο Β΄ Νεκροταφείο
Του Θανάση Θ. Νιάρχου
Αν θα µπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς τον Γιάννη Βαρβέρη µε τον τίτλο ενός ποιητικού βιβλίου, θα ήταν «Ο αντιφατικός άνθρωπος» του Aρη ∆ικταίου. Συνδύαζε µε τον πιο ανεπιτήδευτο και ποιητικό τρόπο τον Σοπενάουερ µε τα συνοικιακά µπουζουκοµάγαζα, τον Σαίξπηρ µε τους µινόρες και άγνωστους ποιητές, τη µνήµη και τη λατρεία τριτοκλασάτων ηθοποιών της επιθεώρησης µε την αυστηρότατη κρίση για κορυφαίους ερµηνευτές της τραγωδίας.
Eνα στρατόπεδο µε µετανάστες µπορούσε να τον εκνευρίσει µε την έλλειψη αισθητικής και, αντίθετα, να τον ενθουσιάσει η παρακµιακή συµπεριφορά ενός κοινωνικά ανεπίληπτου ταγού, πολιτικού ή θρησκευτικού. Το κόρπους της ποιητικής, µεταφραστικής, δοκιµιογραφικής και κριτικής του εργασίας µπορεί να λογαριαστεί ως µια απόκριση σε έναν χρόνο που τον αισθανόταν καταµετρηµένο ασφυκτικά. Χωρίς, ωστόσο, ίχνος πανικού, αλλά µε την υψιπέτεια, το χιούµορ και τη γενναιοδωρία του αθάνατου. Η ποίησή του υπαρξιακά υπαινικτική, η δοκιµιογραφία του πνευµατικά ελιτίστικη, η κριτική του εποικοδοµητικά κατεδαφιστική, οι µεταφράσεις του, µε γνώµονα τους καταραµένους, της γαλλικής, ιδιαίτερα, κουλτούρας. Ο Γιάννης Βαρβέρης δεν σµίλευσε µόνο ένα έργο. Μετέβαλε την τριαντάχρονη σωµατική του οδύνη σε σχέδιο υποδειγµατικής ζωής.
*από την εφημ. "ΤΑ ΝΕΑ" : Παρασκευή 27 Μαΐου 2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου